Luật bàn thắng sân khách là được 88VN giới thiệu là quy định quan trọng trong bóng đá, được áp dụng khi hai đội hòa nhau về tổng tỷ số sau hai lượt trận đấu loại trực tiếp. Quy định này đã tồn tại hơn 56 năm trong các giải đấu châu Âu, tạo nên nhiều kịch tính và những màn ngược dòng không tưởng.
Hiểu thế nào là luật tính bàn thắng sân khách
Đây là quy định giúp xác định đội thắng khi tổng tỷ số hòa sau hai lượt trận, với bàn thắng ghi trên sân đối phương có giá trị cao hơn. Áp dụng từ 1965 bởi UEFA, luật này khuyến khích tấn công khi thi đấu sân khách và giảm thiểu nhu cầu hiệp phụ hoặc đá luân lưu, đồng thời tạo ra nhiều chiến thuật đặc biệt trong các giải đấu lớn.
Khi hai đội có cùng tổng số bàn thắng sau hai lượt, đội ghi được nhiều bàn thắng hơn trên sân đối phương sẽ đi tiếp. Ví dụ điển hình là trận Chelsea gặp PSG mùa 2014-2015, kết quả hòa 3-3 chung cuộc nhưng PSG đi tiếp vì ghi được 2 bàn sân khách so với 1 bàn của Chelsea, hoặc trường hợp Bayern Munich vượt qua Arsenal năm 2013 với tổng tỷ số 3-3 nhưng ghi được nhiều bàn hơn tại Emirates Stadium.
Cách tính bàn thắng sân khách trong các trận đấu loại trực tiếp
Trong các trận đấu loại trực tiếp, luật bàn thắng sân khách được áp dụng khi tổng tỷ số hai lượt trận hòa nhau, lúc này mỗi bàn thắng ghi được trên sân đối phương sẽ có giá trị cao hơn. AS Roma đánh bại Barcelona mùa 2017-2018 với tổng tỷ số 4-4, nhưng Roma đi tiếp nhờ ghi được 1 bàn sân khách trong khi Barcelona không ghi được bàn nào, tương tự trường hợp Liverpool bị loại bởi Atletico Madrid năm 2020 dù cùng tổng tỷ số 3-3.
Theo thống kê từ UEFA, khoảng 47% số trận hòa về tổng tỷ số giai đoạn 2015-2020 được quyết định bởi luật bàn thắng sân khách. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc ghi bàn khi thi đấu xa nhà và sự ảnh hưởng lớn đến chiến thuật của các đội bóng, đặc biệt là đội chơi sân nhà ở lượt đi thường phải cân nhắc giữa tấn công mạnh mẽ và phòng ngự chắc chắn để không thủng lưới.
=>Xem thêm: Trung Vệ Là Gì – Tìm Hiểu Vị Trí Quan Trọng Tại 88VN
Luật bàn thắng sân khách và các tranh cãi, thay đổi gần đây
Đây từng là một trong những quy định gây tranh cãi nhất trong bóng đá, tạo ra nhiều thảo luận sôi nổi về tính công bằng và hiệu quả của nó. Sự thay đổi của bóng đá hiện đại đã dẫn đến việc UEFA quyết định bãi bỏ luật này vào năm 2021, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử luật thi đấu.
Những ý kiến phản biện và tranh luận về luật
Nhiều chuyên gia như Arsene Wenger và Jose Mourinho đã phản đối luật bàn thắng sân khách vì không còn phù hợp với bóng đá hiện đại, khi điều kiện sân bãi và đi lại đã được cải thiện đáng kể. Tỷ lệ bàn thắng sân khách trong Champions League đã tăng từ 19% giai đoạn 1970-1980 lên đến 43% giai đoạn 2010-2020, cho thấy lợi thế sân nhà không còn quá lớn.
Các nhà phân tích dữ liệu chỉ ra rằng luật này tạo ra hiệu ứng ngược, khiến đội chủ nhà chơi thận trọng hơn vì sợ thủng lưới. Trong giai đoạn 2015-2020, các đội chủ nhà ở Champions League trung bình chỉ tung ra 12.3 cú sút mỗi trận so với 14.7 cú sút trong các trận đấu quốc nội.
Các tổ chức bóng đá có thay đổi hay bãi bỏ luật không?
UEFA chính thức bãi bỏ luật bàn thắng sân khách vào tháng 6/2021 sau 56 năm áp dụng, khi dữ liệu cho thấy tỷ lệ thắng sân nhà đã giảm từ 61% năm 1965 xuống còn 43% năm 2020. Chủ tịch UEFA Aleksander Ceferin giải thích rằng luật này không còn đáp ứng được mục đích ban đầu khi mà điều kiện hiện đại đã làm giảm đáng kể sự chênh lệch giữa thi đấu sân nhà và sân khách.
CONMEBOL cũng nhanh chóng bãi bỏ luật bàn thắng sân khách vào tháng 7/2021, AFC áp dụng thay đổi tương tự từ năm 2022. Sau thay đổi, số trận phải giải quyết bằng hiệp phụ hoặc đá luân lưu tăng lên khoảng 35% trong mùa giải 2021-2022, nhưng được nhiều chuyên gia đánh giá là bước đi tích cực, thúc đẩy lối chơi cởi mở hơn.
Luật bàn thắng sân khách được sử dụng trong giải đấu nào?
Luật này thường được áp dụng ở các vòng đấu loại trực tiếp với hình thức thi đấu hai lượt trên toàn thế giới. Những giải đấu lớn sử dụng quy định này bao gồm:
- Vòng loại trực tiếp của UEFA Champions League (Siêu Cúp C1 châu Âu)
- Vòng loại trực tiếp tại UEFA Europa League (Cúp C2 châu Âu)
- Các vòng loại trực tiếp trong CAF Champions League (Cúp C1 châu Phi)
- Tất cả các cặp đấu play-off hai lượt trong vòng loại của Euro và World Cup.
Lời kết
Luật bàn thắng sân khách đã đi vào lịch sử bóng đá như một quy định đặc biệt tạo nên nhiều khoảnh khắc đáng nhớ được 88VN giới thiệu đầy đủ. Dù đã bị bãi bỏ tại nhiều giải đấu lớn, những trận đấu kinh điển được quyết định bởi luật này vẫn sẽ mãi là một phần không thể thiếu trong ký ức người hâm mộ.